چتر گل

چترِ گل

چترِ گل تعبیری است از حافظ علیه الرحمه . این حافظِ خلوت نشین^(۱) ، این رندِ ناشنیده پند ^(۲) ، در کارخانۀ شگفت آفرینشش ، و در کشاکش جزر و مدّهای روح سترگ و ناآرامش ، واژه سازیهای بی بدیلی کرده که تعبیر زیبای « چترگل بر سر کشیدن » یکی از آنهاست . در غزل معروف و فوق العادۀ "یوسف گمگشته باز آید به کنعان ..." این تعبیر نغز توسط حافظِ شیراز ابداع گردیده است 

« گر  بهارِعمر  باشد باز  بر  تختِ چمن           چترِ گل بر سر کشی ای مرغ خوشخوان غم مخور »

این روزها و در این هنگامۀ پرشکوه تغییر و تطوّر احوال طبیعت ، این تعبیر بارها و بارها از ذهن می گذرد.

چترِ گل برآوردن، کاری است که تنها و تنها از "درختِ گل" ساخته است . آنگاه که مُحاط در شکوفه های پرطراوت یک درختی، و غرق در تعجب از این غلغلۀ رنگارنگ شکوفه ها ، این تعبیر حافظ عجب به دل می نشیند: چترگل برسر کشیدن... . و البته تعبیر « درختِ گل» نیز از همان دست واژه سازیهای تحسین برانگیز جلال الدین محمد مولوی است . روحِ پرجذبۀ مولوی نیز چون حافظ ، گویی در دیدن انبوهی از شکوفه ها بر جسم و جان درخت ، به جوشش می آمده که این تعبیر نغز را ساخته و پرداخته است

 در زیرِ «درختِ گُل»، دی باده همی خوردیم                      

وز جوششِ آن باده ، زیر و زِبَر است این دل   ... ادامه مطلب

 

ادامه مطلب

یادداشتی بر کتاب «هوندا» نوشته رابرت ال. شوک

هوندا

 متن زیر خلاصه کتاب «هوندا » نوشته رابرت ال.شوک  (ترجمه ایرج پاد ، ناشر: شرکت سهامی انتشار) است که اخیراً در یکی از سایتهای خبری،فرهنگی تحت عنوان "راز کامیابی ژاپن جنگ زده" با نام اینجانب منتشر شد(لینک سایت خبر آنلاین) . اگر فرصت خواندن کل کتاب را ندارید قطعاً از خواندن این خلاصه لذت خواهید برد.  از اینکه چنین ترجمه های ارزشمندی در بازار کتاب کشور حضور دارد خوشحالم و عمیقا آرزومند دیدن زمانی هستم که در آمدن بهار و سال جدید بجای سررسید و تقویم به یکدیگر کتاب هدیه دهیم.

**********************************

کتاب هوندا کتابی سودمند نه تنها برای مدیران، بلکه برای تمامی علاقمندان به رشد و توسعه جهت آشنایی با کارآفرینی توانا و بزرگمرد تاریخ صنعت جهان است. در هر جامعه‌ای که تعداد این‌گونه آدم‌ها بیشتر باشد آن جامعه پیشروتر است. ژاپن با طی این مسیر توانست در مسیری گام نهد که امروز آن را در میان همه عالم سرآمد کرده است.

کتاب هوندا در چهار بخش به چهار عامل عمده و مؤثر در ایجاد توسعه یک واحد صنعتی موفق می‌پردازد. این چهار عامل یعنی منش و عملکرد بینانگذاران، تأکید بر ارزش مصرف کننده از دیدگاه تولید کننده، تأکید بر ارزش کارکنان از دیدگاه مدیریت و بالاخره فلسفه سازمانی واحد صنعتی با بهره‌گیری از اصول مدیریت ژاپنی تدوین گشته است.

باید قبول کرد ما در جهانی زندگی می‌کنیم که مقام کشورها را قدرت اقتصادی آنها تعیین می‌کند و یکی از مؤلفه‌های قدرت اقتصادی هر کشور را تعداد کارآفرینان آن کشور تشکیل می‌دهد.

امروزه مدیریت کارساز در «بهره‌وری بیشتر» همراه با «کیفیت بالاتر» فرآورده‌ها با «کاهش قیمت» تمام شده جلوه‌گر می‌شود.این دو دستاورد به افزایش تولید ناخالص داخلی و افزایش ثروت ملی یعنی نیروی بیشتر اقتصاد ملتها منتهی می‌گردد.

تشکیلات هوندا امروزه برای ژاپن مولد ثروت و برای جهان صنعت سرمشق پویائی تکنولوژی و غنای مدیریت است. همچنین دنیای امروز، هوندا را یکی از مظهر بازسازی اقتصادی و پیروزی صنعتی ژاپن بعد از جنگ می‌شناسد.

وضعیت ژاپن پس از بمباران شهرهای هیروشیما و ناکازاکی به قول سفیر آمریکا در ژاپن در پایان سال 1945 کاملاً ویران شده، دو میلیون نفر کشته شده‌اند، 40 درصد از سطح شهرها منهدم شده است. این ملت از هرگونه جوهر مادی و معنوی تهی شده است و به قول وی این ملت اینک « ملتی گرسنه، بهت‌‌زده و گمگشته » است.

سوئی چیرو هوندا یکی از هزاران کارآفرین ...ادامه مطلب

ادامه مطلب

خانه تکانی= اُسوجی ( お掃除)

خانه تکانی = اُسوجی ( お掃除)

حال که هنوز در حال و هوای عید و خانه تکانی هستیم فرصتی است برای اینکه چند کلمه ای راجع به خانه تکانی ژاپنی یا اسوجی (お掃除) نوشت . 

 ساز و کار و جزئیات خانه تکانی در منازل ژاپنی مشابه خانه تکانی قبل از عید در کشور خودمان است . در یک روز مشخص همه اهل منزل نسبت به تمیز کردن خانه و مرتب کردن وسایل اقدام می کنند . اما این کار خانه تکانی در محیط های کاری ، ادارات و دانشگاهها برایم بسیار جالب بوده و هست . در ژاپن در آخرین روز کاری سال ( که مقارن با هفته آخر دسامبر و قبل از ژانویه است ) در یک روز مشخص همه به اتفاق، محل کار و تحصیل خود را نظافت می کنند . این خانه تکانی که در ژاپنی از ریشه کلمه «سوجی شی ماس そうじします:掃除します(یعنی تمیز کردن اتاق)» گرفته شده در گفتار با صدای « اُ »همراه است . در دستور زبان ژاپنی « اُ (お)» صدایی است که وقتی به قبل از کلمه ای اضافه می شود معنی و مفهوم "بزرگ" را به آن کلمه می دهد. لذا اُسوجی به معنی "سوجی بزرگ" یا همان خانه تکانی بزرگ است . برای من به عنوان یک ایرانی خانه تکانی آخر سال چیز جدیدی نیست ، اما اُسوجی دسته جمعی در آزمایشگاه  دانشگاه مرا به یاد بازدیدی که حدود یک سال و نیم پیش از مدرسه ابتدایی ژاپنی داشتم می اندازد . باید اعتراف کنم که بعد از گذشت اینهمه مدت ، هنوز آن بازدید از ماندگارترین خاطرات ذهنی من از ژاپن است . کار دستجمعی کودکان مدرسه ابتدایی در توزیع ناهار ، جمع کردن ظرف ها و وسایل صرف ناهار و بعد هم تمیز کردن دسته جمعی کلاس و راهرو های مدرسه شان واقعا شعف انگیز بود . هنوز باورم نمی شود که بچه کلاس دوم ابتدایی به اتفاق همکلاسی اش ظرف سوپ را از آشپزخانه زیرزمین مدرسه تا کلاس آورده و در توزیع غذا با آن نظم و آرامش همکاری کند. آن زمان متنی نوشتم و در آن سیستم آموزشی که روح کار دسته جمعی یا به تعبیر ژاپنی ها «ایشّشونی  緒に» را از دوران کودکی می پروراند، ستودم . آن متن اگر چه در برخی روزنامه ها و نشریات کشور منتشر شد اما با نقد برخی از دوستان هم مواجه شد که: « این حرف ها کلی گویی ، آرمان گرایی و بدور از واقع گرایی است و ... ».  امروز کاملا بر این باورم که تصاویر ذیل و خیلی دیگر از تصاویر قابل تامل -و واقعی!-  دیگری که در این کشور دیده می شود ادامه همان روحیه کار دسته جمعی است که در دوران کودکی ایجاد و پرورانده شده است.

 تمیز کردن آزمایشگاه هر هفته به صورت دسته جمعی انجام می شود اما نکته قابل تامل و جالب این خانه تکانی آخر سال ژاپنی ها ، نظافت جدی تر محل کار و تحصیل "به صورت دسته جمعی" است . تمیز کردن قفسه کتابها ، مونیتورها و کیبورد کامپیوترها ، شیشه پنجره ها و بالکنها ، پرینترها و    ...ادامه مطلب

 

        

     

ادامه مطلب